Cảm biến nhiệt độ nước làm mát là gì, cấu tạo, công dụng và các dấu hiệu hỏng

Tháng Ba 19, 2023

1. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECT là gì?

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát, tên gọi khác là ECT( viết tắt của Engine Coolant Temperature) là một phần không thể thiếu trên động cơ. ECT sẽ đô nhiệt độ của nước làm mát và gửi tín hiệu về ECU.

2. Chức năng và nhiệm vụ của ECT

Điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ tăng thời gian phun nhiên liệu để làm đậm, Khi nhiệt độ động cơ cao ECU giảm thời gian phun nhiên liệu.

Điều chỉnh góc đánh lửa sớm: Khi nhiệt độ động cơ thấp ECU sẽ hiệu chỉnh tăng góc đánh lửa sớm, và nhiệt độ động cơ cao sẽ giảm góc đánh lửa sớm.

Điều khiển quạt làm mát: Khi nước làm mát có nhiệt độ xấp xỉ 80-87oC ECU bật quạt làm mát động cơ quay với tốc độ chậm, Khi nhiệt độ lê đến 95-98 ECU điều khiển quạt làm mát quay với tốc độ cao

Điều khiển tốc độ không tải: Khi động cơ mới khởi động, nhiệt độ động cơ thấp ECU điều khiển van không tải (Hoặc bướm ga điện tử) mở rộng ra để tăng tốc độ không tải (tốc độ động cơ đạt xấp xỉ 900-1000V/P) để làm nóng động cơ giúp giảm ma sát giữa các bộ phận trong động cơ và giúp xe ô tô nhanh chóng đạt được nhiệt độ vận hành ổn định.

Điều khiển chuyển số: ECU điều khiển hộp số tự động sử dụng thêm tín hiệu của cảm biến ECT để điều khiển chuyển số. Khi nhiệt độ nước làm mát thấp ECU sẽ không điều khiển chuyển lên số truyền tăng OD.

Chức năng khác: báo lên đồng hồ báo nhiệt độ nước làm mát, dùng để điều khiển hệ thống kiểm soát khí xả (EGR), điều khiển ngắt tín hiệu điều hòa không khí A/C,….

3. Cấu tạo của cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECT

Cảm biến ECT cấu tạo rất đơn giản có dạng hình trụ rỗng, bên trong có một nhiệt điện trở hệ số âm (khi nhiệt độ giảm thì điện trở tăng và ngược lại).

4. Nguyên lý hoạt động cảm biến nhiệt độ nước làm mát

Cảm biến ECT được lắp bên trong khoang nước động cơ, tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát. Với hệ số điện trở âm, nên khi nhiệt độ của nước làm mát thấp thì điện trở cảm biến sẽ tăng lên và ngược lại. Điện trở cảm biến này thay đổi sẽ làm thay đổi điện áp của chân cảm biến.

Lúc này, điện áp 5V đi qua điện trở chuẩn có giá trị không đổi, đi qua cảm biến và quay về ECU sau đó về mass. Diện trở chuẩn và nhiệt điện trở ở trong cảm biến tạo nên một cầu phân áp. Điện áp ở điểm giữa cầu được đưa đến bộ chuyển đổi tín hiệu ADC (Analog to Digital Converter).

Khi nước làm mát ở nhiệt độ thấp, thì điện trở cảm biến có giá trị cao làm cho điện áp gửi về bộ chuyển đổi ADC lớn. Tín hiệu điện áp này chuyển đổi thành dạng xung vuông và gửi đến ECU thông báo hệ thống biết động cơ đang lạnh. Khi động cơ nóng lên, điện áp gửi về ADC giảm ECU sẽ biết biết động cơ nóng.

5. Các dạng hư hỏng thường gặp của cảm biến ECT, cách kiểm tra

Các loại cảm biến thường sẽ có những dạng hư hỏng như nhau, và cảm biến nước làm mát ECT cũng không ngoại lệ.

ECT đứt dây, chạm mát-chạm dương
ECT hỏng hoàn toàn

Cách kiểm tra cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECT
Dụng cụ: Bật lửa, nước lạnh, đồng hồ VOM.

Kiểm tra sự thay đổi của điện trở cảm biến so với thông số của nhà sản xuất đưa ra(30 độ C=2-3kgΩ, 100 độ C=200-300Ω)

Dùng đồng hồ VOM(đo Ω) để đo thông số cảm biến còn hoạt động tốt khi:

Dùng bật lửa đốt điện trở có giá trị từ 0,2 – 0,3 Ω
Nhúng vào nước lạnh điện trở tăng từ 4,8 – 6,6 Ω

6. Một số dấu hiệu thường gặp cho thấy cảm biến nhiệt độ nước làm mát bị lỗi

Sau một khoảng thời gian hoạt động, cảm biến ECT sẽ bị lỗi nếu không phát hiện và sửa chữa kịp thời sẽ dẫn đến các vấn đề hư hỏng của động cơ. Một số dấu hiệu hư hỏng cảm biến ECT:

Đèn Check Engine báo sáng: Đèn này sẽ sáng khi ECU phát hiện có vấn đề về tín hiệu hoặc mạch của cảm biến

Tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn: Khi cảm biến ECT lỗi tín hiệu truyền đến ECU không chính xác dẫn đến ECU tính toán sai thời gian và nhiên liệu.

Động cơ bị quá nhiệt: Tín hiệu từ cảm biến sai sẽ khiến cho quạt làm mát hoạt động không chính xác, dẫn đến nước làm mát không được hạ nhiệt gây hiện động cơ bị quá nhiệt.

Có khói đen từ động cơ: Khi cảm biến bị lỗi ECU tính toán sai thời gian và nhiên liệu, nếu nhiên liệu không được đốt cháy hết bên trong buồng đốt thì nhiên liệu sẽ cháy trong ống xả gây hiện tượng khói đen.

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát ECT là một thiết bị có vai trò quan trọng trong việc điều khiển hệ thống phun nhiên liệu cũng như truyền tín hiệu đến ECU. Nếu cảm biến ECT này bị lỗi động cơ sẽ khó khởi động, nhiên liệu tiêu hao nhiều hơn, đồng thời lượng khí thải ra môi trường cũng cao hơn.

Vì vậy, bạn cần chú ý bảo dưỡng định kỳ để đảm bảo quá trình vận hành xe luôn ổn định.