1. Tại sao cần thay dầu hộp số tự động
Dầu hộp số tự động (ATF – Automatic Transmission Fluid) là chất lỏng có vai trò bôi trơn các bộ phận chuyển động, làm mát, và hỗ trợ trong việc điều khiển bánh răng và ly hợp. Theo thời gian, dầu hộp số bị phân hủy do nhiệt độ và mài mòn, mất khả năng bảo vệ các bộ phận và gây ra các vấn đề như chuyển số chậm, trượt số hoặc thậm chí hỏng hộp số.
Thay dầu hộp số định kỳ giúp duy trì hiệu suất vận hành, giảm thiểu nguy cơ hư hỏng và kéo dài tuổi thọ của hộp số.
2. Khi nào nên thay dầu hộp số tự động
Tần suất thay dầu hộp số tự động tùy thuộc vào loại xe, điều kiện vận hành, và loại dầu hộp số. Một số dấu hiệu cho thấy cần thay dầu hộp số tự động:
- Quãng đường sử dụng: Nhà sản xuất thường khuyến nghị thay dầu hộp số mỗi 40,000 – 100,000 km. Tuy nhiên, nếu xe thường xuyên hoạt động trong điều kiện khắc nghiệt như giao thông đô thị đông đúc, kéo tải nặng, hoặc điều kiện nhiệt độ cao, bạn nên thay dầu sớm hơn.
- Dầu bị bẩn hoặc đen: Kiểm tra màu sắc và mùi của dầu hộp số. Dầu mới thường có màu đỏ tươi hoặc vàng. Nếu dầu có màu sậm, đen hoặc có mùi khét, đó là dấu hiệu dầu bị biến chất và cần thay ngay.
- Xe chuyển số không mượt: Nếu bạn cảm thấy xe chuyển số giật, trễ, hoặc có hiện tượng trượt số, dầu hộp số có thể đã mất khả năng bôi trơn.
- Tiếng ồn hoặc rung lắc khi chuyển số: Khi dầu hộp số cũ và không đủ chất lượng, bạn có thể nghe thấy tiếng ồn lạ hoặc cảm nhận rung lắc bất thường khi chuyển số.
3. Quy trình thay dầu hộp số tự động đúng cách
- Bước 1: Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu
– Dầu hộp số mới (loại dầu phù hợp với xe theo hướng dẫn của nhà sản xuất).
– Phễu và ống dẫn.
– Khay hứng dầu cũ.
– Cờ lê hoặc tuýp để tháo bu-lông xả dầu.
– Giẻ lau và găng tay bảo hộ.
– Bộ lọc dầu hộp số mới (nếu cần thay).
- Bước 2: Đỗ xe và nâng xe an toàn
– Đỗ xe trên bề mặt phẳng và kéo phanh tay.
– Nâng xe bằng kích và đảm bảo xe được đặt chắc chắn trên chân chống.
- Bước 3: Xả dầu hộp số cũ
– Xác định vị trí của bu-lông xả dầu hộp số (thường ở dưới đáy hộp số).
– Đặt khay chứa dầu dưới bu-lông xả.
– Sử dụng cờ lê để tháo bu-lông xả dầu, để dầu hộp số chảy hoàn toàn ra ngoài. Lưu ý dầu có thể rất nóng nếu xe vừa chạy xong.
– Đợi cho dầu chảy hết. Quá trình này có thể mất vài phút.
- Bước 4: Thay thế lọc dầu hộp số (nếu cần)
– Một số xe có bộ lọc dầu hộp số. Nếu có, bạn cần tháo tấm chắn hộp số để tiếp cận bộ lọc này.
– Tháo bộ lọc dầu cũ và lắp bộ lọc mới vào vị trí. Đảm bảo bộ lọc được lắp đúng cách để tránh rò rỉ.
- Bước 5: Lắp lại bu-lông xả dầu
– Sau khi dầu cũ đã chảy hết, lắp lại bu-lông xả dầu và xiết chặt đúng lực. Đảm bảo không xiết quá chặt để tránh làm hỏng ren hoặc bu-lông.
- Bước 6: Đổ dầu hộp số mới
– Sử dụng phễu để đổ dầu hộp số mới qua ống nạp dầu (thường nằm gần động cơ).
– Đổ từ từ và kiểm tra mức dầu thường xuyên bằng que thăm dầu hộp số (nếu xe có). Đảm bảo đổ đúng lượng dầu theo khuyến cáo của nhà sản xuất.
- Bước 7: Khởi động và kiểm tra mức dầu
– Sau khi đã đổ dầu mới, khởi động xe và để động cơ chạy trong khoảng 5 – 10 phút. Trong thời gian này, di chuyển cần số qua lại giữa các vị trí để dầu lưu thông trong hệ thống.
– Sau đó, kiểm tra lại mức dầu bằng que thăm dầu để đảm bảo mức dầu nằm trong giới hạn cho phép.
- Bước 8: Hạ xe và kiểm tra rò rỉ
– Hạ xe xuống và kiểm tra dưới xe xem có hiện tượng rò rỉ dầu ở bu-lông xả hoặc ống dẫn dầu không.
– Nếu không có vấn đề gì, bạn đã hoàn thành quá trình thay dầu hộp số.
4. Lưu ý khi thay dầu hộp số tự động
- Chọn đúng loại dầu hộp số: Mỗi loại xe có yêu cầu khác nhau về loại dầu hộp số. Bạn nên kiểm tra hướng dẫn sử dụng xe hoặc hỏi chuyên gia để chọn loại dầu phù hợp.
- Không trộn lẫn dầu cũ và mới: Khi thay dầu, cần đảm bảo rằng dầu cũ đã được xả hết để tránh trộn lẫn dầu cũ kém chất lượng với dầu mới.
- Thay lọc dầu hộp số khi cần: Nếu xe của bạn có lọc dầu hộp số, nên thay lọc mỗi khi thay dầu để bảo vệ tốt hơn cho hộp số.
- Kiểm tra mức dầu thường xuyên: Mức dầu hộp số cần được kiểm tra định kỳ (theo hướng dẫn của nhà sản xuất) để đảm bảo hộp số hoạt động mượt mà và an toàn.
Thay dầu hộp số tự động đúng thời điểm và quy trình sẽ giúp hộp số của xe hoạt động bền bỉ, tiết kiệm chi phí sửa chữa và giảm thiểu rủi ro hỏng hóc nghiêm trọng.