Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền, cấu tạo và nguyên lý hoạt động

Tháng Chín 19, 2023

Trục khủy thanh truyền là thành phần quan trọng của động cơ đốt trong. Chúng được sử dụng để chuyển đổi chuyển động tịnh tiến của Piston thành chuyển động quay của trục khuỷu.

Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền được tạo thành từ 3 nhóm chi tiết chính như: piston, thanh truyền và trục khuỷu.

Các chi tiết này hoạt động theo quy trình nghiêm ngặt và liên kết chặt chẽ với nhau nhờ đó động cơ mới có thể vận hành.

1 Piston

Piston động cơ xe giống như một máy nén khí hoặc xi lanh hơi. Bộ phận này có dạng hình trụ liền một khối gồm đỉnh, đầu và thân

Đỉnh Piston có nhiệm vụ nhận áp suất khí đốt nên có tính chịu nhiệt cao, đỉnh piston có 3 loại là đỉnh bằng – đỉnh lồi – đỉnh lõm.
Đầu Piston có các rãnh để lắp các loại xéc măng( xéc măng khí, xéc măng dầu). Đáy rãnh xéc măng có các lỗ nhỏ sâu vào bên trong giúp cấp dầu hoặc thoát dầu cho động cơ
Thân Piston nối liền với thanh truyền (piston và thanh truyền nối liền với nhau qua một chốt nối). Thân piston có nhiệm vụ chính là điều hướng chuyển động trong xi lanh.

Piston cùng xilanh và nắp máy tạo thành buồng đốt, nhận lực sinh ra từ khí đốt để truyền lực cho trục khuỷu.

2. Thanh truyền

Nhiệm vụ của Thanh truyền là truyền lực từ piston qua trục khuỷu, có cấu tạo gồm 3 phần:

Đầu nhỏ là khối trụ tròn dùng để lắp với piston qua một thanh chốt. Vị trí tiếp xúc giữa piston và thanh truyền được phủ một lớp bạc mỏng để hạn chế tối đa sự ma sát và nâng cao tuổi thọ của 2 bộ phận.
Phần thân giúp gắn kết đầu nhỏ và đầu to của thanh truyền.
Đầu to là phần nối liền trục khuỷu thanh truyền, nằm ở đối diện đầu nhỏ

3. Trục khuỷu

Trục khuỷu và piston được liên kết chặt chẽ với nhau thông qua thanh truyền. Nó được thiết kế đặc biệt để chịu lực xoắn, uốn và mài mòn ở các cổ trục.

Trục khủy được cấu tạo từ 6 bộ phận:

Đầu trục khuỷu.
Chốt khuỷu nối liền với thanh truyền để nhận lực.
Cổ khuỷu là trục quay chính có dạng hình trụ.
Má khuỷu làm phần kết nối giữa cổ và chốt khuỷu để truyền lực giữa 2 bộ phận.
Đối trọng.
Đuôi trục khuỷu là phần cuối gắn liền với bánh đà bên trong động cơ xe.

Hiện nay trên thị trường có 2 loại trục khuỷu phổ biến như trục khủy liền và trục khủy ghép.

Trục khuỷu nhận lực của piston thông qua thanh truyền và biến lực di chuyển tịnh tiến này thành lực quay, sau đó trục khuỷu nối với các hệ thống khác để tạo thành một động cơ hoàn chỉnh.

Cơ cấu trục khuỷu thanh truyền là bộ phận chính cấu tạo nên động cơ. Nhờ có bộ phận này động cơ mới có thể hoạt động ổn định.